علائم مسمومیت با اکسیژن کدامند؟
همانطور که می دانید اکسیژن یک عنصر مفید است که افراد برای ادامه زندگی به آن نیاز دارند، اما هر چیزی در مقدار زیاد مضر است، و ممکن است باعث عوارضی شود. استفاده بیش از حد از اکسیژن نیز مانند دیگر موارد زیان بخش است و فرد دچار مسمومیت اکسیژن با علائم زیر شود:
سردرد
سرگیجه
حالت تهوع
استفراغ
لرزش
تاری دید
مشکل در تنفس مانند تنگی نفس
سر و صدا در گوش
احساس استرس و اضطراب
علائم شدیدتر شامل موارد زیراست:
تشنج
آسیب به ریه ها
آسیب به سیستم عصبی مرکزی
از دست دادن هوشیاری
درد قفسه سینه
انقباض عضلانی در صورت و دست ها
انگشتان بی حس
انقباض غیر ارادی عضلات صورت
بالا رفتن ضربان قلب (تاچی کاردی)
تحریک پذیری
اختلال در هماهنگی حرکتی
مسمومیت با اکسیژن چگونه است؟
وقتی نفس می‌کشید، اکسیژن هوا وارد ریه‌هایتان می‌شود و با خونتان مخلوط می‌شود. سپس اکسیژن از طریق خون به تمام قسمت های بدن می رسد. عملکرد طبیعی اندام ها و بافت ها را تضمین می کند. با این حال، سطح بسیار بالای اکسیژن می تواند به بافت های ریه آسیب برساند. کیسه‌های هوایی کوچک (آلوئول‌ها) در ریه‌ها ممکن است پر از مایع شوند یا دیگر باد نشوند (جمع شدن ریه). ریه ها دیگر نمی توانند به طور طبیعی نفس بکشند. این می تواند ریه ها را برای ارسال اکسیژن به خون مشکل ساز کند.
به عبارتی می توان گفت به افزایش بیش از حد اکسیژن در بدن که موجب ایجاد عوارض شود مسمومیت با اکسیژن می گویند.
انواع مسمومیت با اکسیژن
مسمومیت با اکسیژن تنفسی:
اکسیژن درمانی با فشار اکسیژن بالا در مدت کوتاه که با علائم اولیه مسمومیت با اکسیژن مانند درد قفسه سینه همراه است.
مسمومیت با اکسیژن سیستم عصبی مرکزی:
با قرار گرفتن در معرض اکسیژن با فشار بیش از حد در مدت طولانی، فرد دچار مسمومیت تنفسی جدی می شود که عدم درمان آن ممکن است منجر به تشنج و یا حتی مرگ شود.
چه مواردی باعث مسمومیت با اکسیژن می شوند؟
- استفاده نادرست از تجهیزات تنفسی
- تنظیم اکسیژن با فشار بالا
- تنفس هوای حاوی اکسیژن بیش از حد
- غواصی در عمق زیاد
- اکسیژن تراپی طولانی مدت با فشار اکسیژن بالا
- یا قرار گرفتن در معرض فشارهای جزئی بسیار بالا
- اتاق های فشار
- کار در محیط های با فشار بالا، مانند تونل ها یا اتاق های خلاء
مسموم شدن با اکسیژن چه عوارضی دارد؟
- تراکئوبرونشیت
- آسیب به ریه و بروز مشکلاتت تنفسی جدی
- آتلکتازی جذبی
- ادم ریوی
- آسیب به چشم مانند خشکی چشم
- تغییر در ساختار پروتئین ها
- آسیب به سلول ها و بازتولد بافت ها
- فروپاشی آلوئول ها در ریه
عوامل خطر مسمومیت با اکسیژن کدامند؟
عواملی که خطر ابتلا به مسمومیت با اکسیژن را افزایش می دهند عبارتند از:
- سن: افراد مسن بیشتر در معرض خطر مسمومیت با اکسیژن هستند.
- داروها: برخی از داروها، مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد تشنج، خطر ابتلا به مسمومیت با اکسیژن را افزایش می دهند.
- بیماری های زمینه ای: افراد مبتلا به بیماری های ریوی یا قلبی عروقی بیشتر در معرض خطر مسمومیت با اکسیژن هستند.
روش های درمان مسمومیت با اکسیژن
راه های درمان بستگی به شدت مسمومیت و علائم آن دارد، در موارد خفیف ممکن است فرد با استراحت بهبود یابد اما در موارد شدید تر مداخله پزشکی و استفاده از داروهای ضد تشنج نیاز است.
بروز مسمومیت با اکسیژن در نوزادان
مسمومیت با اکسیژن در نوزادان به خصوص نوزادان نارس نیز شایع است.
درمواردی با استفاده از تجهیزت تنفسی مانند دستگاه اکسیژن ساز به صورت غلط بروز می دهد.
از علائم مسمومیت می توان قرمزی پوست، اختلال در خوردن و خوابیدن و… را نام برد. در موارد شدیدتر ممکن است نوزاد تشنج کند یا دید خود را از دست بدهد.
چگونه از بروز مسمومیت با اکسیژن پیشگیری کنیم؟
- کاهش میزان اکسیژ در منابع تنفسی
- تنظیم صحیح دستگاه های اکسیژن ساز توسط تکنسین های مجرب
- تنظیم فشار مناسب اکسیژن بر اساس وضعیت بیمار
- پیروی از دستور العمل های سازنده
- رعایت میزان فشار اکسیژن در هنگام غواصی
آیا دستگاه اکسیژن ساز مفید است؟
دستگاه اکسیژن ساز در درمان بسیاری از بیماری ها موثر است، این دستگاه در بهبود کیفیت زندگی بیمار و کاهش عوارض بیماری تاثیر گذار است، تنها نکته مهم این است که استفاده از آن به دستور پزشک و به طور صحیح صورت گیرد.
سخن آخر:
مسمومیت با اکسیژن یک بیماری جدی است که می تواند منجر به آسیب دائمی یا مرگ شود. اگر علائم مسمومیت با اکسیژن را تجربه می کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.