چربی خون بالا از نظر پزشکی وجود بیش از 200 میلی‌گرم چربی تری‌گلیسیرید در هر دسی‌لیتر خون است که افزایش بیش‌ازحد آن خطر بروز دیابت و بسیاری از بیماری‌های قلبی و عروقی به همراه دارد. همچنین میزان کلسترول توصیه شده نیز عبارت است از:
- کلسترول کل کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر
- کلسترول LDL کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر
- کلسترول 50میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر
برای انجام آزمایش تشخیص چربی خون باید 9 تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید و نباید غذا یا مایعات دیگری به جز آب مصرف کنید. برخی از آزمایش‌های کلسترول نیازی به ناشتا بودن ندارند، بنابراین دستورالعمل‌های پزشک را دنبال کنید. درمان چربی خون با روش های سنتی و درمان های خانگی و داروها امکان پذیر است.
علائم چربی خون بالا
- خشکی دهان
- تلخی زبان
- افزایش دمای بدن و گرگرفتگی
- سوزن‌سوزن شدن کف پا
- خستگی مزمن
- درد قفسه سینه
- افزایش ضربان قلب به‌دلیل گرفتگی عروق و فشار خون
انواع مختلف چربی خون
هیپرتری‌گلیسریدمی (تری گلیسیرید بالا)
این دسته به معنای بالا بودن میزان تری گلیسیرید خون است. افرادی که به این نوع از چربی بالای خون مبتلا می شوند، باید روش های مختص به آن را پیگیری کنند.
هیپرکلسترولمی (کلسترول بالا)
بالا بودن میزان کلسترول خون عاملی مهم و رایج است که از آن به چربی بالای خون نیز تعبیر می شود. این بیماری به هیپرکلسترولمی شهرت دارد.
هیپرلیپوپروتئینمی (لیپوپروتئین های خون بالا)
عامل سومی که از آن به عنوان چربی خون بالا یاد می شود، بالا بودن میزان لیپوپروتئین‌های خون است. این مشکل نیز می تواند تبعات ناگواری برای بدن به همراه داشته باشد و باید خیلی زود روند درمان آن آغاز گردد.
چربی خون بالا ترکیبی
نوعی از چربی خون بالا که در واقع ترکیبی از 3 مورد بیان شده است. این نوع چربی خون کمی پیچیده تر از انواع دیگر این بیماری است به گونه ای که طبیب یا پزشک معالج باید همزمان 2 نوع چربی یا هر 3 نوع چربی افزایش یافته را متعادل سازد.
کودکان و چربی خون بالا
موسسه ملی قلب برای اکثر کودکان، ریه و خون یک آزمایش غربالگری کلسترول را در سنین 9 تا 11 سالگی توصیه می‌کند و سپس هر پنج سال یک بار تکرار می شود.اگر فرزند شما سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری قلبی زودرس یا سابقه شخصی چاقی یا دیابت را داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش مکرر کلسترول را توصیه کند.
روش های درمان چربی خون بالا
تغییر سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی مانند ورزش و رژیم غذایی سالم اولین خط دفاعی در برابر کلسترول بالا و درمان چربی خون است. اما اگر این تغییرات مهم در شیوه زندگی را ایجاد کرده اید و سطح کلسترول شما همچنان بالاست، پزشک ممکن است دارو توصیه کند. اگر اضافه وزن دارید بهتر است برنامه ای برای کاهش وزن داشته باشید. کاهش وزن اضافی بدن روشی موثر برای کاهش چربی خون به‌خصوص تری‌گلیسیرید است. تحقیقات نشان داده‌اند که از دست دادن حتی ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می‌تواند باعث کاهش تری‌گلیسیرید خون به میزان 40 میلی‌گرم در دسی‌لیتر شود.
سیگار را ترک کنید
یکی از روش های درمان چربی خون ترک سیگار است. سیگار کشیدن خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را از چند طریق افزایش می دهد. یکی از این موارد، تغییر نحوه برخورد بدن با کلسترول است. سلول‌های ایمنی بدن در افراد سیگاری قادر به بازگرداندن کلسترول از دیواره رگ به خون برای انتقال به کبد نیستند. همین امر موجب گرفتگی عروق قلبی در افراد سیگاری می‌شود.
استفاده از گیاهان دارویی
گیاهان با خواص دارویی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها برای کاهش چربی خون استفاده کنید. در ادامه چند گیاه دارویی را معرفی می کنیم که می‌توانید در قالب دمنوش از فواید آنها بهره مند شوید.
- جینسینگ
- شوید خشک
- رزماری
- مریم گلی
- پونه کوهی
از چربی های غیر اشباع استفاده کنید
- آووکادو
- آجیل مانند انواع بادام
- دانه‌ها
- روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون، بادام زمینی، کنجد، سویا ، ذرت و روغن آفتابگردان
- گردو
- سبزیجات
- ماهی: مانند ماهی قزل آلا و انواع تن ماهی.
پله پله چربی خون خود را کاهش دهید
- کاهش وزن تدریجی
- کاهش مصرف کربوهیدرات و قند
- اجتناب از مصرف مواد غذایی حاوی چربی اشباع و ترانس و مصرف چربی‌های اشباع نشده به‌جای آنها
- افزایش مصرف فیبر روزانه
- انجام تمرینات ورزشی منظم مانند ۳۰ دقیقه پیاده‌روی سریع روزانه
- خوردن هفته‌ای دو بار ماهی چرب یا مکمل‌های امگا ۳
- کاهش مصرف الکل و ترک دخانیات
- مصرف بیشتر انواع مغز، حبوبات، گوشت سفید، سویا و پروتئین‌های گیاهی به‌جای گوشت قرمز
داروها برای درمان چربی خون بالا
- آتورواستاتین (لیپیتور)
- فلوواستاتین (لسکول)
- روزوواستاتین (کرستور)
- سیمواستاتین (Zocor)
- پرواستاتین
- مهارکننده های جذب کلسترول
- گیرنده های اسیدهای صفراوی
منبع: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/diagnosis-treatment/drc
مقاله پیشنهادی: درمان های خانگی کبد چرب