کورتاژ یک روش جراحی سرپایی برای برداشتن بافت از رحم است. متخصص زنان و زایمان این جراحی را در مطب خود یا مرکز جراحی انجام می دهد. چون جراحی از نوع سرپایی است، شما همان روز به خانه می روید. پزشک شما دهانه رحم را باز می کند. دهانه رحم، جایی است که به بالای واژن می رسد. معمولا دهانه رحم تنها در هنگام زایمان به طور طبیعی باز می شود. پزشک ابزاری نازک به نام کورت را داخل دهانه ی رحم قرار می دهد. از این ابزار برای خراشیدن دیواره رحم و برداشتن بافت جنینی یا بافت سرطانی، استفاده می شود.
آنچه خواهید خواند
کورتاژ چیست ؟
کورتاژ به معنای پاکسازی و تمیز کردن رحم است. این عمل به عنوان روش درمانی یا تشخیصی استفاده میشود. در برخی موارد، کورتاژ به عنوان روش درمانی برای کنترل خونریزی شدید رحمی (مثلاً پس از سقط جنین یا زایمان) مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، این عمل برای برداشتن بافتهای غیرطبیعی از رحم و تشخیص برخی مشکلات نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
مراحل انجام کورتاژ
- آمادهسازی بیمار: بیمار به مدت چند ساعت پیش از عمل باید نکاتی را رعایت کند، از جمله گرفتن غذا و مایعات به میزان معین و پرهیز از خوردن و نوشیدن پیش از عمل.
- بیهوشی: قبل از شروع عمل، بیمار تحت تأثیر بیهوشی قرار میگیرد تا احساس درد نکند.
- باز کردن رحم: پس از بیهوشی، پزشک با استفاده از ابزارهای ویژه رحم را باز میکند.
- پاکسازی رحم: در این مرحله، بافتهای غیرضروری یا غیرطبیعی از داخل رحم با استفاده از ابزارهای خاصی پاکسازی میشوند.
- پایان عمل: پس از پاکسازی رحم، رحم بهطور کامل بسته میشود و عمل به پایان میرسد.
چه کسانی می توانند کورتاژ کنند؟
افرادی که می خواهند جنین خود را سقط کنند. یا اینکه جنین خود را سقط کرده اند و مقداری از بافت جنینی در رحم آنها باقی مانده است. افرادی که در رحم خود پولیپ، فیبروم یا بافت سرطانی دارند می توانند از جراحی کورتاژ برای تخلیه این بافت ها استفاده کنند.
گاهی اوقات، شما هیستروسکوپی می کنید. در طی این روش، پزشک دستگاهی را وارد دهانه رحم شما می کند تا داخل رحم شما را ببیند.
قبل از کورتاژ چه اتفاقی می افتد؟
گاهی اوقات، قبل از شروع کورتاژ ممکن است پزشک شما شروع به گشاد کردن دهانه رحم با استفاده از چوب لامیناریا کند. آنها این میله نازک را وارد دهانه رحم شما می کنند و آن را برای چند ساعت در آنجا می گذارند. می توانید بلند شوید و در حالی که چوب لامیناریا داخل آن است راه بروید. چوب لامیناریا مایعات دهانه رحم را جذب می کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، دهانه رحم شما باز می شود و به رحم شما دسترسی پیدا می کند.
کورتاژ چگونه انجام می شود ؟
قبل از انجام جراحی، پزشک شما دارویی به شما می دهد تا آرام شوید. ممکن است بیهوشی عمومی داشته باشید، در این صورت در طول عمل خواب هستید. یا ممکن است پزشکتان دارویی برای آرام کردن شما تجویز کند، اما شما برای این عمل بیدار میمانید. در طول عمل، مانند معاینه زنان، روی صندلی معاینه دراز می کشید و پاهای خود را روی رکاب صندلی می گذارید تا پزشک راحت بتواند جراحی را انجام دهد.
پزشک یک اسپکولوم را در واژن قرار می دهد. این دستگاه صاف که به شکل منقار اردک است، به باز کردن دهانه رحم شما کمک می کند. از یک گیره برای نگه داشتن دهانه رحم در جای خود استفاده می کند. او اطمینان حاصل می کند که دهانه رحم شما به اندازه کافی باز شده است، با استفاده از یک سری میله آن را به آرامی باز می کند.
از کورت، نوعی دستگاه مکنده و خراش دهنده، برای تمیز کردن بافت رحم استفاده می کند. یک نمونه از بافت را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می فرستد.
عمل کورتاژ چقدر طول می کشد ؟
اگر برای شما هم سوال است که عمل کورتاژ چه قدر طول می کشد باید گفت که مدت زمان عمل به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمیتوان به طور دقیق یک زمان مشخص برای انجام این عمل تعیین کرد. این زمانبندی به عوامل زیر وابسته است:
- هدف اصلی عمل: اگر عمل کورتاژ به عنوان روش درمانی برای کنترل خونریزی شدید رحمی (مثلاً پس از سقط جنین یا زایمان) انجام میشود، ممکن است زمان انجام آن کمتر باشد. اما اگر هدف عمل کورتاژ تشخیص برخی مشکلات است، زمان طولانیتری ممکن است به طول انجامد.
- حجم بافتها: حجم بافتها یا جسم خارجی که باید از رحم خارج شود، تأثیر زیادی بر روی زمان عمل دارد. در صورتی که حجم بافتها کم باشد، زمان کمتری برای انجام کورتاژ نیاز است.
- وضعیت کلی بیمار: وضعیت کلی بیمار و مسائل بهداشتی و پزشکی دیگری که بر روی زمان عمل تأثیر دارند، نقش مهمی در برآورد زمان عمل کورتاژ ایفا میکند. اگر بیمار دچار برخی مشکلات پزشکی دیگری باشد، زمان انجام عمل ممکن است بیشتر باشد.
- تجربه پزشک: تجربه و مهارت پزشکی که عمل را انجام میدهد، نیز بر زمان عمل تأثیر دارد. پزشکان با تجربه معمولاً عمل را سریعتر انجام میدهند.
به طور میانگین، زمان انجام عمل کورتاژ حدود 30 تا 45 دقیقه است. اما بهتر است به پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید زمان انجام عمل را به طور دقیقتری پیشبینی کنید. همچنین، پزشک شما میتواند در مورد خطرات و آمادگی بیشتر برای عمل کورتاژ به شما توضیح دهد.
کورتاژ (D&C) خود عمل حدود پنج تا 10 دقیقه طول می کشد. اما این روند ممکن است طولانی تر باشد. و قبل از اینکه به خانه بروید، باید چند ساعت بعد از عمل در اتاق ریکاوری منتظر بمانید.
آیا کورتاژ درد دارد؟
ممکن است گرفتگی هایی مشابه دردهای قاعدگی احساس کنید. داروهای مسکن بدون نسخه می توانند گرفتگی ها را تسکین دهند.
مزایای کورتاژ
کورتاژ می تواند به پزشک شما کمک کند تا بفهمد که چرا خونریزی غیر طبیعی دارید. همچنین می تواند به شناسایی سلول های غیر طبیعی آندومتر که ممکن است نشانه سرطان رحم باشد کمک کند. پس از انجام D&C، پزشک شما نمونه سلولها را به آزمایشگاه میفرستد تا آسیبشناسان بتوانند بافت طبیعی یا غیرطبیعی، پولیپ یا سرطان را تشخیص دهند. کورتاژ همچنین ممکن است برای سلامتی شما پس از سقط جنین مهم باشد. برای جلوگیری از خونریزی شدید و عفونت، بافت باقی مانده را از بین می برد.
عوارض کورتاژ
بعد از انجام کورتاژ، برخی عوارض و مشکلات ممکن است به وجود آید که شامل موارد زیر میشود:
- سوراخ شدن رحم (پارگی کوچکی در رحم) که ممکن است در صورتی اتفاق بیفتد که نوک کورت از دیواره رحم شما عبور کند.
- خونریزی: بعد از کورتاژ، خونریزی خفیف معمول است که معمولاً بهطور طبیعی بهبود مییابد. اما اگر خونریزی شدید و ناگهانی رخ دهد، حتماً باید به پزشک اطلاع داده شود.
- درد شدید: بعد از عمل، بعضی بیماران احساس درد یا مقداری عدم راحتی میکنند که ممکن است با تجویز داروهای مناسب تسکین یابد.
- عفونت: خطر ابتلا به عفونت بعد از کورتاژ وجود دارد. بهتر است بیمار پس از عمل، نکات بهداشتی را رعایت کرده و دستورات پزشک را دقیقاً پیروی کند.
- اختلالات هورمونی: در بعضی موارد، کورتاژ ممکن است باعث تغییرات هورمونی در بدن شود که موجب اختلالاتی مثل تنظیم دورههای ماهیانه میشود. اگر بعد از عمل تغییرات غیرطبیعی در بدن مشاهده شود، باید به پزشک مراجعه کرد.
- در موارد نادر، اگر پس از سقط جنین کورتاژ داشتید، ممکن است به سندرم آشرمن مبتلا شوید. این وضعیت زمانی رخ می دهد که چسبندگی ها یا نوارهایی از بافت اسکار در رحم شما ایجاد می شود.در سندرم آشرمن، بافت اسکار بین دیواره های رحم شما ایجاد می شود. سپس دیوارها به هم می چسبند. این وضعیت می تواند باعث ناباروری شود و جریان قاعدگی شما را تغییر دهد. اما پزشکان معمولاً می توانند چسبندگی ها را با جراحی درمان کنند.
مراقبت های بعد از کورتاژ
معمولاً می توانید چند ساعت پس از کورتاژ به خانه بروید. ممکن است برای چند روز درد خفیف یا خونریزی خفیف داشته باشید. برای خونریزی از پد استفاده کنید نه تامپون. در عرض یک هفته، باید بتوانید به فعالیت های عادی خود بازگردید. معمولاً حدود یک یا دو هفته پس از جراحی به پزشک خود مراجعه کنید. تا شما را معاینه کند.
آیا کورتاژ بر چرخه قاعدگی تأثیر می گذارد؟
پس از انجام جراحی کورتاژ، قاعدگی بعدی شما ممکن است دیرتر یا زودتر از موعد رخ دهد. برای مدتی بعد از جراحی از تامپون استفاده نکنید و از انجام رابطه جنسی حداقل به مدت دوهفته خودداری کنید. تا زمانی که دهانه رحم به حالت عادی خود بازگردد، در معرض خطر بیشتری برای ورود باکتری به واژن و ایجاد عفونت هستید. پزشک شما خواهد گفت که چه زمانی می توانید رابطه جنسی و استفاده از تامپون را از سر بگیرید.
آیا کورتاژ باعث ناباروری می شود؟
پاسخ منفی است. کورتاژ به خودی خود باعث ناباروری نمی شود مگر اینکه شما به طور مکرر سقط جنین داشته باشید که دیواره ی رحم شما نازک شده باشد. در این صورت احتمال چسبندگی رحم بالا رفته و ناباروری حاصل می شود. اگر بقایای بافت جنینی در رحم شما باقی مانده باشد حتما باید کورتاژ انجام شود تا مشکلی برای رحم شما پیش نیاید.
موارد اورژانسی کورتاژ
عوارض ناشی از D&C زمانی قابل درمان هستند که به موقع تشخیص داده شوند. اگر بعد از D&C متوجه علائم شدید، با پزشک خود تماس بگیرید تا بتواند مشکل را تشخیص داده و درمان کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد شکم ، تب، خونریزی شدید، گرفتگی شدید، ترشحات غیرمعمول یا بدبو و مایعی که از واژن شما نشت می کند. شما می توانید از حرکات یوگا برای درمان درد قاعدگی و گرفتگی بعد از کورتاژ استفاده کنید.
حدود نیمی از زنانی که سقط جنین می کنند نیازی به روش کورتاژ ندارند. اگر سقط قبل از هفته 10 بارداری اتفاق بیفتد، به احتمال زیاد خود به خود اتفاق می افتد و مشکلی ایجاد نمی کند. بعد از هفته دهم بارداری، احتمال سقط جنین ناقص بیشتر است. در این صورت، ممکن است برای اطمینان از تمیز بودن رحم به کورتاژ نیاز داشته باشید. می توانید تصمیم بگیرید که آیا می خواهید به طور طبیعی سقط جنین کنید یا روش کورتاژ. با پزشک خود صحبت کنید تا تصمیم بگیرید چه چیزی برای شما مناسب است.
عمل کورتاژ به طور مستقیم با ناباروری مرتبط نیست. اما در برخی موارد، انجام کورتاژ ممکن است باعث تغییرات هورمونی شود که میتواند تأثیری بر روی ناباروری داشته باشد
پس از کورتاژ، بهتر است حداقل تا یک الی دو ساعت استراحت کنید و فعالیتهای جسمانی سنگین را به تعویق بیاندازید.
پس از کورتاژ، بهتر است حداقل تایک روز تا دو روز استراحت کنید و فعالیتهای جسمانی سنگین را به تعویق بیاندازید.
پس از کورتاژ، بهتر است مدتی صبر کنید تا از بیهوشی خارج شوید و بعد از احساس بهبود، غذای سبکی میل نمایید.اما از خوردن غذاهای سنگین و سبکپز خودداری کنید. بهتر است در ابتدا از مایعات گرم و غذاهای نرم مثل سوپ یا آبمیوه استفاده کنید و بعد از آن تدریجاً به مصرف غذاهای معمولی بازگردید.
بله، استراحت کامل بعد از کورتاژ بسیار مهم است تا بدن بهبود یابد. بیمار باید از تلاشهای سنگین و فعالیتهای ورزشی جلوگیری کند و به استراحت کافی توجه کند.
عمل کورتاژ به طور کلی یک روش ایمن برای درمان برخی مشکلات پزشکی است. اما همچنان خطرات کمی مثل خونریزی، عفونت یا تغییرات هورمونی وجود دارد. بنابراین، انتخاب مرکز پزشکی معتبر و مشورت با پزشک بسیار مهم است.
خیر، عمل کورتاژ برای همه افراد مناسب نیست و تنها در موارد خاصی مورد استفاده قرار میگیرد. پزشک شما باید بررسی کاملی از وضعیت شما انجام دهد تا بتواند تصمیم گیری صحیحی برای انجام کورتاژ بگیرد.
خیر، عمل کورتاژ به طور مستقیم با نازایی مرتبط نیست. این عمل تنها برای تشخیص یا درمان برخی مشکلات پزشکی استفاده میشود
