
تهوع و استفراغ بیماری نیستند، بلکه علائم بسیاری از بیماری های مختلف هستند. مانند عفونت (“آنفولانزای معده”)، مسمومیت غذایی، بیماری حرکت، پرخوری، انسداد روده، بیماری، ضربه مغزی یا آسیب مغزی، آپاندیسیت و میگرن. تهوع و استفراغ گاهی اوقات می تواند علائم بیماری های جدی تری مانند حملات قلبی، اختلالات کلیوی یا کبدی، اختلالات سیستم عصبی مرکزی، تومورهای مغزی و برخی از انواع سرطان باشد. درمان حالت تهوع از راه های مختلف امکان پذیر است.

تفاوت بین حالت تهوع و استفراغ چیست؟
حالت تهوع ناراحتی معده است که اغلب با میل به استفراغ همراه است، اما همیشه منجر به استفراغ نمی شود. استفراغ عبارت است از تخلیه اجباری یا غیر ارادی (“پرتاب”) محتویات معده از طریق دهان. برخی از محرکهایی که ممکن است منجر به استفراغ شوند میتوانند از معده و روده (عفونت، آسیب، و تحریک غذا)، گوش داخلی (سرگیجه و بیماری حرکت) و مغز (آسیب به سر، عفونتهای مغزی، تومورها و سردردهای میگرنی) باشند. درمان حالت تهوع به درمان استفراغ می انجامد.
چه چیزی باعث تهوع یا استفراغ می شود؟
علل تهوع و استفراغ کاملاً مشابه هستند. بسیاری از چیزها می توانند حالت تهوع ایجاد کنند. برخی از علل رایج عبارتند از: دریازدگی و سایر بیماری های حرکتی، اوایل بارداری، درد شدید، قرارگیری در معرض سموم شیمیایی، استرس عاطفی (ترس)، بیماری کیسه صفرا، مسمومیت غذایی، سوء هاضمه، ویروس های مختلف، بوهای خاص و ریفلاکس معده. علل استفراغ با توجه به سن متفاوت است. برای بزرگسالان، استفراغ معمولاً نتیجه یک عفونت ویروسی و مسمومیت غذایی است و گاهی اوقات در نتیجه بیماری حرکت و بیماری هایی است که در آن فرد تب بالا دارد. برای کودکان، استفراغ به دلیل عفونت ویروسی، مسمومیت غذایی، بیماری حرکت، پرخوری یا تغذیه، سرفه و بیماری هایی که در آن کودک تب بالا دارد، شایع است.
چند نمونه از شرایط جدی که ممکن است باعث تهوع یا استفراغ شوند عبارتند از: ضربه مغزی، آنسفالیت، مننژیت، انسداد روده، آپاندیس، سردردهای میگرنی و تومورهای مغزی.
نگرانی های حالت تهوع
نگرانی دیگر در مورد استفراغ، کم آبی بدن است. بزرگسالان کمتر در معرض خطر کم آبی هستند زیرا معمولاً می توانند علائم کم آبی (مانند تشنگی افزایش یافته و خشکی لب ها یا دهان) را تشخیص دهند. کودکان در معرض خطر کم آبی بیشتری هستند، به خصوص اگر استفراغ همراه با اسهال رخ دهد، زیرا کودکان خردسال اغلب نمی توانند علائم کم آبی را به بزرگسالان اطلاع دهند. بزرگسالانی که از کودکان بیمار مراقبت می کنند باید از این علائم قابل مشاهده کم آبی آگاه باشند: خشکی لب و دهان، چشم های گود رفته، تنفس سریع یا نبض در نوزادان،کاهش ادرار، و فونتانل فرورفته (نقطه نرم بالای سر نوزاد).
درمان اوراژانسی حالت تهوع
هنگامی که دچار حالت تهوع شدید در ابتدا خونسردی خود را حفظ کنید و به حالت صاف بنشینید. در هنگام حالت تهوع نباید خمیده بنشید که خود در تشدید حالت تهوع کمک می کند. از قرار گرفتن در معرض بوهای شدید خودداری کنید. چند نفس عمیق بکشید و اگر زنجبیل در اختیار دارید مقداری از آن را روی زبان خود بگذارید. یکی از فواید بی نظیر زنجبیل درمان حالت تهوع است. می توانید با بوییدن رایحه ی لیمو و اسطوخودوس حال خود را میزان کنید. با مصرف چای نعناع یا کولا حالت تهوع خود را بهبود ببخشید. یکی از موثرترین مواد که درمان حالت تهوع بسیار موثر است که امروزه آن را دست کم می گیرند جوش شیرین است. مقداری از آن را در آب ولرم حل کنید و بنوشید. حتما اثربخشی سریع آن را خواهید دید.
درمان های دیگر حالت تهوع
نوشیدنی های شفاف یا سرد بنوشید. غذاهای سبک و ملایم (مانند کراکر نمکی یا نان ساده) بخورید. از مصرف غذاهای سرخ شده، چرب یا شیرین خودداری کنید. آهسته غذا بخورید و وعده های غذایی کوچکتر و مکررتر بخورید. غذاهای سرد و گرم را با هم مخلوط نکنید. نوشیدنی ها را به آرامی بنوشید. اگر استفراغ و اسهال بیش از 24 ساعت طول بکشد، باید از محلول آبرسان خوراکی برای پیشگیری و درمان کم آبی استفاده شود. استفراغ همراه با جراحی، پرتودرمانی، داروهای ضد سرطان، الکل و مورفین اغلب با نوع دیگری از درمان دارویی قابل درمان است.
چای دارچین ، زنجبیل و بومادران از دمنوش های موثر در درمان حالت تهوع و استفراغ است. بهتر است فرد استراحت کند و از انجام فعالیت های ورزشی خودداری کند. داروهای ضد تهوع در بازار موجود است مانند : آنتاگونیستهای سرتونین، دوپامین، هیستامین، سیستمهای موسکارینی و نوروکینین، کورتیکواستروئیدها و بنزودیازپینها هستند.
اگر صبح که از خواب بیدار می شوید، حالت تهوع دارید، قبل از بلند شدن از رختخواب مقداری کراکر یا بیسکوییت خشک بخورید. تهوع صبحگاهی در بارداری یکی از علل مختلف تهوع است.
هنگامی که احساس تهوع می کنید، چگونه از استفراغ جلوگیری می کنید؟
با مصرف مقدار کمی مایعات شفاف و شیرین مانند نوشابه، آب میوه (به استثنای پرتقال و گریپ فروت چون خیلی اسیدی هستند) و بستنی می توان از استفراغ جلوگیری کرد. نوشیدنی های حاوی قند بهتر از سایر مایعات معده را آرام می کنند. در حالت نشسته یا در حالت دراز کشیده استراحت کنید. فعالیت ممکن است حالت تهوع را بدتر کند و ممکن است منجر به استفراغ شود. برای کودکان، سرفه های مداوم و تب را با داروهای بدون نسخه کنترل کنید. اجازه ندهید کودکانتان همزمان غذا بخورند و بازی کنند که ممکن است منجر به دل درد در آنها شود. علل دل درد در کودکان را بررسی کنید و به دنبال درمان باشید.
چه زمانی باید با پزشک تماس گرفت؟
زمان تهوع یا استفراغ می تواند دلیل آن را نشان دهد. هنگامی که مدت کوتاهی پس از غذا ظاهر می شود، حالت تهوع یا استفراغ ممکن است نشان دهنده یک اختلال روانی یا زخم معده باشد. تهوع یا استفراغ یک تا هشت ساعت بعد از غذا ممکن است نشان دهنده مسمومیت غذایی باشد. بیماری های منتقله از غذا، مانند سالمونلا، ممکن است به دلیل زمان کمون علائم طولانی تری ایجاد کنند. فردی که دچار حالت تهوع است در صورتی که بیش از یک هفته طول بکشد و احتمال بارداری وجود دارد باید با پزشک مشورت کند.
استفراغ معمولا در عرض 6 تا 24 ساعت کاهش می یابد و ممکن است در خانه درمان شود. اگر درمان خانگی موثر نشد، کم آبی بدن وجود دارد یا آسیب شناخته شده ای (مانند آسیب سر یا عفونت) باعث استفراغ شده است، باید به پزشک مراجعه کنید. در موارد زیر نوزاد یا کودک زیر 6 سال خود را نزد پزشک ببرید: استفراغ بیش از چند ساعت طول می کشد، اسهال نیز وجود دارد، علائم کم آبی ظاهر می شود، تب بالاتر از 39 درجه وجود دارد و کودک شش ساعت است که ادرار نکرده است.