استرس بارداری کاملا طبیعی است. اغلب این استرس به دلیل تغییرات هورومونی در بدن اتفاق می افتد که البته شما با انجام کارهایی می توانید از میزان آن بکاهید یا آن را از بین ببرید و احساس آرامش را جایگزین آن کنید. زندگی خانوادگی، بدن و احساسات شما در حال تغییر است. سطوح بالای استرس برای مدت طولانی، ممکن است باعث مشکلات سلامتی مانند فشار خون بالا و بیماری قلبی شود. در دوران بارداری، استرس می تواند شانس تولد نوزاد نارس (متولد قبل از هفته 37 بارداری) یا نوزاد کم وزن (با وزن کمتر از 3 کیلو) را افزایش دهد. نوزادانی که خیلی زود یا خیلی کوچک به دنیا می آیند بیشتر در معرض خطر مشکلات سلامتی هستند.
فهرست مطالب
علل استرس بارداری
دلایل مختلفی برای استرس در بارداری وجود دارد که ما به آنها اشاره می کنیم. ممکن است با ناراحتی های دوران بارداری مانند حالت تهوع صبحگاهی، یبوست در بارداری، خستگی یا کمردرد دست و پنجه نرم کنید. در این دوران هورمون های شما در حال تغییر هستند، که می تواند باعث تغییر خلق و خوی شما شود. نوسانات خلقی می تواند کنترل استرس را سخت تر کند. اینکه در آینده قرار است چه اتفاقاتی بیافتد و اینکه آیا مادر خوبی می شوید، تمام این نگرانی ها و افکار ذهن شما را به خود مشغول می کند و موجب استرس شما می شود. عمل زایمان و نحوه ی آن یکی از دلایل رایج استرس در زنان باردار است.
اگر شاغل باشید حتما نگران شغل و آینده ی خودخواهید بود. اینکه سبک زندگی جدید شما چگونه خواهد بود. نگهداری از نوزاد و سختی و دشواری آن چگونه زندگی شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. چگونه غذا می خورید، می نوشید و احساس می کنید و این چیزها چگونه بر کودک شما تأثیر می گذارد. حتی تغییرات جسمی گاهی منشا اصلی استرس شما خواهد بود.
علائم استرس در بارداری
جدی گرفتن علائم استرس در بارداری بسیار مهم است چراکه تشخیص تفاوتِ میان نگرانیهای روزانه و معمولی با استرس شدید کار راحتی نیست و عادی جلوه دادن بعضی از این علائم میتواند باعث بروز مشکل در مادر و جنین شود:
- از دست دادن علاقههای گذشته
- زود از کوره در رفتن
- احساس ترس
- وسواس فکری
- احساس بیقراری مفرط
- احساس ضعف و خستگی
- تحریک پذیری
اثرات منفی استرس بر حاملگی
هورمون های مرتبط با استرس باعث ایجاد مشکلات جدی در دوران بارداری می شود. تغییرات هورمونی در طول استرس اثر منفی بر سیستم ایمنی بدن دارد. سیستم ایمنی مسئول محافظت از بدن در مقابل عفونت و عوامل خارجی مضر است. این تغییر در هورمون ها باعث افزایش احتمال عفونت رحمی در دوران بارداری می شود. استرس شدید امکان ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می دهد.
استرس شدید ممکن است سبب زایمان زودرس شود. اکثر زنانی که در دوران بارداری دچار استرس شدید می شوند، می توانند بچه های سالمی داشته باشند. اما اگر این نوع استرس را دارید با پزشک خود صحبت کنید. اگر این شرایط را قبل از بارداری دارید، قبل از قطع یا شروع هر دارویی با پزشک خود صحبت کنید. ترک ناگهانی می تواند مشکلات جدی برای شما و کودکتان ایجاد کند. بعضی از زنان ممکن است از داروهای ضد استرس و افسردگی برای کاهش استرس کمک بگیرند، که خودشان می توانند تاثیرات منفی بر روی نوزاد داشته باشند.
مطالعات نشان می دهد که سطوح بالای استرس در دوران بارداری نه تنها اثرات غیر قابل برگشتی بر روی جنین دارد، بلکه باعث بروز مشکلات جدی مانند ترس و ناراحتی و مشکل در صحبت در دوران کودکی می شود. استرس ممکن است بر رشد مغز و سیستم ایمنی کودک تأثیر بگذارد. اختلالات ساختاری در ساختار و عملکرد مغز در آینده وجود دارد که با اسکیزوفرنی همراه است و به نظر می رسد که شروع این تغییرات مراحل اولیه رشد کودک است.
درمان استرس بارداری
ابتدا باید به خود بقبولانید که تمام مشکلات بارداری موقتی است. غذاهای سالم بخورید و از ممنوعات دوران بارداری پرهیز کنید، زیاد بخوابید و ورزش کنید (با تایید پزشک). ورزش می تواند به کاهش استرس کمک کند و همچنین به جلوگیری از ناراحتی های رایج بارداری کمک می کند. فعالیت هایی را که نیازی به انجام آنها ندارید کاهش دهید. به عنوان مثال، از شریک زندگی خود بخواهید که در کارهای خانه کمک کند.
فعالیت های تمدد اعصاب مانند یوگا، از تولد نوزاد یا مدیتیشن را امتحان کنید. آنها می توانند به شما در مدیریت استرس و آمادگی برای زایمان کمک کنند.در کلاس آموزش زایمان شرکت کنید تا بدانید در دوران بارداری و چه زمانی نوزادتان به دنیا میآید چه انتظاری دارید. روش های تنفس و آرامشی را که در کلاس خود یاد می گیرید تمرین کنید.
از هر زمان استراحتی که ممکن است مجبور باشید زمان بیشتری برای استراحت داشته باشید استفاده کنید. افراد اطراف شما نیز ممکن است به کاهش استرس کمک کنند.
نحوه ی مدیریت استرس بارداری
ورزش
می توانید راه های سرگرم کننده ای برای ورزش کردن پیدا کنید. با خانواده یا دوستان خود قدم بزنید. ورزش های سبک مانند یوگا برای زنان باردار نیز می تواند به رفع استرس در دوران بارداری کمک کند.
غذا خوردن
اطمینان حاصل کنید که ویتامین های مورد نیاز را قبل از تولد فرزند خود مصرف می کنید.
مصرف کافئین خود را محدود کنید.
خوردن ماهی می تواند رشد مغز کودک شما را تقویت کند. حتما از مصرف ماهی هایی که سطح بالاتری از جیوه دارند خودداری کنید. البته مصرف میوه ها و سبزیجات خود را فراموش نکنید.
ماساژ
ماساژ به شما کمک می کند که فشار و استرس دوران بارداری کاهش پیدا کند ، درد را تسکین می دهد.
با بارداری ، انواع مختلف احساسات به وجود می آید و صحبت با یک درمانگر می تواند به شما کمک کند. همچنین ممکن است دوست داشتن با سایر والدین در آینده مفید باشد. وقتی دیگران باید با به اشتراک گذاشتن احساساتی که می توانید با خانواده، همسر و یا دوستان خود به اشتراک بگذارید، دریغ نکنید زیرا می تواند به رفع استرس در دوران بارداری کمک کند.
خواب
خوابیدن از بسیاری جهات مفید است. به مغز شما این فرصت را می دهد تا انتقال دهنده های عصبی را که در طول روز از بین رفته اند، بازیابی کند.
در وان حمام استراحت کنید
استراحت در یک وان حمام می تواند دردهای عضلانی را تسکین دهده و همزمان استرس دوران بارداری را کاهش دهد. اطمینان حاصل کنید که آب خیلی گرم و داغ نباشد.
پذیرش کمک
پذیرش کمک از سمت دیگران همیشه آسان نیست. درخواست کمک می تواند حتی دشوارتر باشد. اجازه دادن به افراد برای کمک به شما در دوران بارداری می تواند به کاهش سطح استرس کمک کند. به علاوه ، خانواده و دوستان شما احتمالاً می خواهند در این دوره به شما کمک کنند و بخشی از این تجربه باشند.
برای تفریح مطالعه کنید
مطالعه یک کتاب عالی راهی دیگر برای رفع استرس در دوران بارداری می باشد. گم شدن در کتاب و مدتی فراموش کردن هر چیز دیگری یکی از بهترین راه های آرامش است.
از زندگی لذت ببرید
کمی شکلات بخورید، با دوستانتان برای گردش و خرید به بیرون بروید و لحظات عاشقانهای را با همسر خود خلق کنید. سعی کنید با انجام این کارهای کوچک از زندگی لذت برده و خود را از قید نگرانیهای بی مورد برهانید. انجام این کارها کمک موثری به تقویت روحیه و کنترل استرس در بارداری شما خواهد کرد.
افکار خود را بنویسید
اگر یک سوال دائم در ذهن تان رژه میرود، افکار و رویدادهای ناراحت کننده آزارتان میدهد یا خشم فروخوردهای در درونتان باقی مانده و یا درباره چیزی استرس دارید، یک قلم و کاغذ به دست گرفته و شروع به نوشتن کنید! گاهی با نوشتن کلمات و بیرون ریختن افکار مزاحم بر روی کاغذ فشار نگرانی کاملاً از میان میرود.
اگر نگرانی بسیار شدیدی ذهن تان را درگیر کرده و تصور میکنید که از عهده غلبه بر آن بر نمیآیید برای کنترل استرس در بارداری سعی کنید با دوستان خود و یا سایر مادرانی که میشناسید در این باره صحبت کنید. علاوه بر آن میتوانید این موضوع را نزد پزشک مامای خود مطرح کنید او در صورت لزوم شما را به یک روانشناس خبره ارجاع خواهد داد.
منبع: https://www.pregnancybirthbaby.org.au/stress-and-pregnancy